AutoCAD'de Geometrik Kısıtlar 1

Bu yazı Erhan Toker tarafından gönderilmiştir.

Merhaba arkadaşlar,

Yıllar önce "Mechanical Desktop" ile çalışırken "geometric constraints" (geometrik kısıtlamalar) isminde bir özellikle karşılaşmıştım. Bu özellik sayesinde çizim nesneleri arasında bir takım geometrik kurallar dizisi oluşturmak ve bu sayede şeklin bütünlüğünü korumasını sağlamak mümkündü. Makine parçalarını çizmek için mükemmel bir özellik olarak aklımda kalmıştı. AutoCAD 2010 ile birlikte bu özellik standart AutoCAD kullanıcılarına da açılmış oldu. Yazı dizimizde bu özelliği tanıtmaya çalışacağız.



Şekil.1

Şerit üzerinde "Parametric" başlığı altında hem geometrik hem dinamik (ölçüsel) kısıtlar (constraints) toplanmış. Yazı dizimizin ilk bölümünde geometrik kısıtlar ile ilgileneceğiz.

Geometrik kısıtlar sayesinde nesnelerin üzerinde anahtar noktalar belirleyebilir, nesneleri biri birine paralel olabilecek şekilde kilitleyebilir ve buna benzer birçok geometrik kısıtlama yapabilirsiniz. Şimdi tüm kısıtları tek tek inceleyelim.

Coincident:


Şekil.2

İki nesnenin uç noktası ya da seçtiğiniz bir noktasını (nesne üzerinde) üst üste getirir. Bu noktalar nesne üzerinde olmak koşulu ile herhangi bir konumda olabilir. Daire ve yayların merkezleri de seçilebilir. Örnekte iki çizginin uç noktaları birleştirilmiştir (Şekil 3). Bir defa kısıtlama tanımladığınız 2 nesne, belirlediğiniz kurala göre davranırlar. Yani bu iki nesneden biri taşıdığınız zaman diğeri de bu kurala göre davranır.


Şekil.3

Colinear:

Seçilen iki çizgiyi aynı doğrultuya getirir. (Şekil 4).


Şekil.4

Concentric:

Seçilen yay, daire ya da elipsleri aynı merkezli yapar (Şekil 5).


Şekil.5

Fix:

Herhangi bir nesnenin seçilen noktasını sabitler. Bu işlemden sonra, AutoCAD komutları ile sadece serbest kalan nokta(lar) düzenlenebilir (Şekil 6).


Şekil.6

Parallel:

İki çizgiyi biri birine paralel hale getirir. Çizgileri seçerken hangi uca yakın işaretleme yaptıysanız o uçlar sabit kalır.


Şekil.7

Perpendicular:

İki çizgi ya da polyline segmentini biri birine dik duruma getirir. İkinci nesneyi işaretlediğiniz yakın uç sabit kalarak, diğer uç, birinci nesneye dik olacak şekilde döndürülür. Nesnenin boyu değişmez (Şekil 8).


Şekil.8

Horizontal & Vertical:

Seçilen bir çizgiyi ya da polyline segmentini yatay ya da dikey eksene paralel hale getirir. "2 points" seçeneğini kullanarak hangi noktanın sabit kalacağı belirlenebilir.


Şekil.9

Tangent:

İki eğriyi (biri doğru da olabilir) biri birine teğet hale getirir (Şekil 10).


Şekil.10

Smooth:

Bir SPLINE nesnesi ile başka bir SPLINE nesnesini, bir yayı, çizgiyi ya da POLYLINE nesnesini G2 sürekliliğini sağlayacak şekilde birleştirir. G2 sürekliliği "Curvative continuity" karşılığında kullanılmıştır, ayrıntılı bilgi için http://en.wikipedia.org/wiki/NURBS adresine bakabilirsiniz.


Şekil.11

Symmetric:

İki nesneyi seçilen bir eksen çizgisine göre simetrik olarak konumlandırır.


Şekil.12

Equal:

Seçilen iki nesneyi eşit boya getirir (Şekil 13)


Şekil.13

Geometrik kısıtlamaların tümünden bahsettik. Bu kısıtlamaları kullanarak yaptığınız iş sadece geometrik olarak iki nesneyi yeniden konumlandırmak ile kalmıyor. Bu şekilde kısıtlanmış nesnelerin birinde AutoCAD komutları ile yaptığınız düzenlemeler, kısıtlamanın türüne göre diğer nesneye de yansıyor. Örneğin simetri kısıtlamasında, simetri çizgisini döndürürseniz buna bağlı iki nesne de dönecektir. Fakat yaptığınız kısıtlamanın mantığının dışına çıkan düzenlemelerde beklenmedik sonuçlar da alabilirsiniz.

Auto Constrain:

Birden fazla nesneyi seçerek aralarında otomatik bir kısıtlamalar silsilesi oluşturmanızı sağlar. Oluşturulacak kısıtlar nesnelerin konumları ve otomatik kısıtlama ayarları ile doğrudan ilgilidir. Örneğin dikdörtgen oluşturan 4 çizgiyi seçerseniz otomatik olarak paralel, bitişik uç ve biri birine dik kısıtlamalarını düzenlemiş olursunuz. Ayarlar için CONSTRAINTSETTINGS komutuna girebilirsiniz ya da şeritte ilgili panelin hemen sağ alt köşesindeki çapraz oka basabilirsiniz. Karşınıza çıkan ayar penceresi şekil 14'teki gibi olacaktır.


Şekil.14

Öncelikli kısıtlama seçenekleri ve toleransları bu pencereden ayarlayabilirsiniz.

KOMUTLAR:

Bu yazımızda GEOMCONSRAINT, AUTOCONSTRAINT ve CONSTRAINTSETTINGS komutlarını öğrendik.